Alegori. Herhangi bir kavram veya varlığın daha değişik bir nesne ile simgelenerek anlatılması. Latincede allegoria, Fransızcada allegorie, Osmanlıcada istiare-i temsilliye (temsili istiare) biçiminde kullanılmıştır.
Bir düşünceyi, duyguyu inandırıcı ve etkili kılmak için, daha çok soyut kavramları somutlaştırarak yani simgeleri kullanarak anlatma yöntemi.
Alegori çok eski dönemlerden beri hem Doğu hem de Batı sanatlarında çok kullanılmıştır.
Antik dünyada ve özellikle Orta Çağ da anlaşılması uzun açıklamaları gerektiren alegoriler yapılmıştır. Rönesans döneminde yapılan alegoriler ise Yunan mitolojisinin konularından yararlanılarak hazırlanmıştır.
Edebiyatta ise, alegorik anlatım başarıyla ortaya konduğunda büyük eserler yaratılmıştır. Dante’nin İlahi Komedya’sı ile Seyh Galip’in Hüsn-ü Aşk’ı bunların en belirgin örnekleridir. Her iki eser de baştan sona alegorik bir anlayışla yazılmıştır. Bundan başka, yalnızca bazı bölümlerinde alegorik öğelere yer veren eserler de vardır.
Divan edebiyatındaki mazmunlar, mecaz ve teşhis sanatları alegorik anlatımlardır, . Sevgilinin yüzü, mah (ay); dişi, dür (inci); dudağı, yakut ile simgelenmiştir. Tümüyle mazmunlar üzerine kurulu olan ve tasavvufi düşüncelerin anlatılmasında simgelere başvurulan Divan edebiyatı için alegorik bir edebiyat diyebiliriz.
İnsan yaşantısının niteliklerini taşıyan, yansıtan, dinî, ahlakî, felsefî ve toplumsal bir düşünceyi insana iletmeye çalışan, hayvan, bitki ve herhangi bir eşyanın simge olarak kullanıldığı masallar da alegorik sayılır.
Dünya edebiyatında alegorik yapıtlar arasında; George Orwell’ın ünlü Hayvan Çiftliği, Jonathan Svvift’in Güliver’in Gezileri ve Dante’nin İlâhî Komedya adlı eserleri sayılabilir.
Türk edebiyatında Yaşar Kemal’in Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca adlı yapıtında da filler sultanı ezenleri; kırmızı sakallı topal karınca da toplumda ezilen-ancak başkaldıran kişileri sembolize eder.
Alegori günümüzde de, özellikle gerçeküstü anlayışla yaratılan eserlerde, edebiyatta, tiyatroda resim ve sinemada başarı ile kullanılmaktadır.