Batman Ölçü Birimi Nedir? Batman Nasıl Hesaplanır?

Batman, eski bir ağırlık ölçüsü. Kullanıldığı ülkelere, çeşitli yörelere ve tartılan cisimlere göre 2-8 okka arasında değişirdi. 16. ve 17. yüzyıllarda hekimlikte kullanılan batman 266 dirhemken, yakın dönemde Anadolu’da ticarette kullanılan batman 6 okkaya eşitti. Türk, İslam ve bazı Doğu ülkelerinde batman daha çok tarım ürünlerinin ve sıvı maddelerin ölçülmesinde kullanılmıştır. Ama kullanıldığı yerlere göre farklı ölçekte olması nedeniyle ticarette ortaya çıkan aksaklıkları gidermek için zaman zaman merkezi ya da yerel yönetimlerce ölçüsü yeniden saptanmıştır.

Batman öte yandan, özellikle tarım alanlarının ölçülmesinde, ekilen tohum ya da alınan ürüne kıyaslanarak arazi ölçüsü olarak da kullanılmıştır. Uygur belgelerine göre, bu yolla arazinin sınırlan saptandığı gibi, büyüklüğü de belirlenmiştir. Ama arazi ölçümünde kullanılan batmanın değer birimine ilişkin bilgi yoktur.

Batman, zaman içerisinde yalnızca ağırlık ölçüsü ve ölçeğiyle ilgili kavramları anlatmak için kullanılmıştır. Türkiye’de 1931de metre ve kilo temeline dayalı yeni ölçü sisteminin kabul edilmesiyle, başka eski ağırlık ölçüleriyle birlikte batman da kullanımdan kaldırılmıştır.