Türkiye’de Futbol Nasıl Başladı? Türk Futbol Tarihi

XIX. yy.ın sonlarında (1890-1894) İstanbul ve İzmir’de yaşayan İngilizler, aralarında yaptıkları maçlarla bu sporun Türkiye’deki öncüsü oldular. Giderek Türkler de futbola ilgi duymağa ve Kadıköy Futbol Kulübü’nün kuruluşundan sonra (yeşil sahada top koşturmağa başladılar. İlk Türk futbolcusu Fuat Hüsnü Kayacan, doğabilecek tepkilerden çekindiği için Kadıköy takımında Bobby takma adıyla oynadı

1905-1910 yılları arasında Galatasaray, Fenerbahçe, Vefa, Beykoz, Beşiktaş kulüpleri kuruldu ve futbola duyulan ilgi, o tarihlerden sonra artarak devam etti. 1912-1925 yılları arasında İzmir’de de dört kulüp Futbol takımı kurdu: Karşıyaka, Altay, Altınordu, Göztepe. 1913’te Selim Sırrı Tarcan bütün spor dallarına ve bu arada futbola bir düzen vermek, bir Osmanlı Spor Birliği kurmak istediyse de, Birinci Dünya Savaşı bu girişimi engelledi. Türkiye idman Cemiyetleri İttifakı adlı ilk örgüt 1923 yılında kurulabildi. Bu, bir futbol federasyonuydu; nitekim FiFA tarafından hemen tanındı ve mîllî maçlar da böylece başlamış oldu.

Federasyon ilk iş olarak İngiltere’den bir antrenör (Billy Hunter) getirtti. Ankara’da 19 Mayıs Stadı, ilk çağdaş futbol alanı olarak 1934’te açıldı. 1947’de Mithatpaşa Stadı (İnönü) tamamlandı. Son yıllarda İzmir’de bütün spor dallarına en elverişli büyük spor tesisi, Atatürk Stadı (Halkapınar Tesisleri) yapıldı.

Türkiye’de futbol lig maçları 1923′-te, İstanbul, Ankara ve İzmir’de amatör takımlar arasında yapılmağa başladı. 1924’te Türkiye Futbol Şampiyonası adı altında oynanan üç büyük şehir takımları arasındaki maçlar, 1937’den sonra Millî Küme adını aldı. 1951’de futbolda profesyonellik kabul edildi; İstanbul, Ankara ve İzmir’de profesyonel şehir ligleri başladı (1955) ve Profesyonel Türkiye Ligi kuruldu (1959); ikinci (1962) ve Üçüncü (1966) ligler kuruldu.
Türkiye’de, profesyonel futbol takımı bulunan kulüp sayısı daha 1972′-de 100’ü aşmıştı; 1 400 kadar da amatör futbol takımı vardı. Kayıtlı futbolcu sayısı ise, amatör ve profesyonel olmak üzere, 40 binden çoktur.