Beton nasıl hazırlanır? Evde beton nasıl yapılır? Beton için ne kadar su ve harç gerekir. Beton harç oranı ne olmalıdır. Beton yapımı hakkında bilgi.
Bina yapımında kullanılacak betonu hazırlamak için bir ölçü çimento, iki ölçü kum, üç ölçü de çakıl veya kırılmış taş alınır. Ayrıca betonun döküleceği yere göre bunun içine cüruf karıştırmak mümkündür. Bunlar küçük yapılarda kürekle, büyük yapılarda da özel makinelerle suyla karıştırılıp macun haline getirilir.
İyi bir betonda harcın çakıl ve taş parçacıklarının arada hiçbir boşluk bırakmayacak şekilde doldurulması lâzımdır. Eskiden çimento bilinmediğinden bağlantı maddesi olarak kireç, su kireci ve daha başka maddeler kullanılırdı.
Çimento bulunduktan sonra daha sağlam ve daha uzun dayanabilen beton çeşitleri elde edildi.
Çakıl derelerden, çakıl ocaklarından alınır, taş kırma makinelerinde daha küçük parçalara bölünür. Kullanılacak kumun temiz, keskin köşeli, sert olması lâzımdır. Bunları karıştıran suyun temiz olması, içinde asitler, bazlar, yağlar bulunmaması gerekir. Ev inşaatında kullanılan çimentonun bir metre küpünün ağırlığı 75 kg. kadardır.
Beton, suyla karıştırıldıktan iki, üç saat sonra donmaya başlar. Bunun için, beton, elde edildikten sonra hemen dökülmelidir. Hazırlanan beton, tahtalardan yapılan kalıpların içine dökülür.
Beton döküldüğü günden 28 gün sonra hemen hemen en fazla dayanıklılığını elde eder. Kuru bir halde donan beton 1/2-1 mm. kadar büzülür, kendini çeker, çatlaklıklar meydana gelir. Bunun önüne geçmek için beton dökülürken yer yer aralıklar bırakılır.
Beton donarken şiddetli soğuklardan çok zarar görür. Donlu havalarda mutlaka beton dökmek gerekiyorsa, inşaat yerini, kullanılacak malzemeyi elden geldiği kadar ısıtmalıdır.
Betonun basınçlara karşı dayanıklılığı çok fazladır. Soğuğa karşı da çok dayanıklıdır, pek fazla ısıtılmamak şartıyla sıcaklığa karşı da dayanıklılık gösterir. Yangına demir inşaattan daha çok dayanır. Isıyı az iletmesi dolayısıyla sıcak ve soğuk hava tesisleri için çok elverişlidir.
Betonun deniz suyuna, kükürtlü, tuzlu sulara, kaplıca sularına karşı dayanıklılığı azdır. Uzun bir müddet bir arada bulununca taşkömür de betonu bozar. Bu gibi yerlerde kullanılacak betonun, çok ince kum karıştırılarak, koyu yapılması gerekir. Petrol, benzin, motor yağları gibi madensel yağlar betona az tesir ederler.
Hemen her çeşit kalıba dökülebilmesi betonun kullanılış sahasını çok genişletmiştir. Meselâ istinat duvarları, temeller, rıhtımlar, mendirek, dalgakıran, su kulesi, su yolu, baraj, köprü gibi modern yaşayışın gerektirdiği yapılarda beton büyük faydalar sağlar.
Kaynak: Hayat Ansiklopedisi 2 Cilt Sayfa 582
