Bürümcük Kumaş Nedir? Özellikleri? Çeşitleri? Tarihi

Krep bükümlü ham ipek ipliklerle, genellikle bezayağı örgüde dokunan ipekli bir kumaş. Bürümcükten yapılan iç çamaşırı ya da giysi için kullanılır: Bürümcük gömlek.

XV. yy. Osmanlı kayıtlarında bürümcük diye geçen kumaş, krep büküm denen yüksek bükümle elde edilen ham ipek iplikten yapılır, genellikle’ bezayağı örgüyle dokunur. Daha sonra pişirme* denen kaynatma işleminden geçer, bu işlem sonucu ipliklerde oluşan çekilme, kumaş yüzeyinde kıvrılmalara, bükümlere neden olur. Kumaş, adını, özelliğini oluşturan bu kıvrımlardan almıştır

Ham ipekten dokunan bürümcüklerde bezayağı örgüsü kullanılmakla birlikte, pişmiş ipekten yapılanlarda bükülmeyi artırmak için krep türü farklı bir örgü kullanılır.

Kadınlar için yapılan bürümcüklerin atkı ve çözgüsü, ipektendir. Helâli” denen ve erkekler için dokunan bürümcüklerde ise çözgü pamuk, atkı ipek ipliktendir. Çözgüde yer yer pamuk iplik kullanılarak yollu dokunanları da vardır Beyaz pamuk iplikle dokunduğunda bu yollar mat bir görünüm verir Renkli ipliklerle dokunan ya da dokunduktan sonra boyanan türleri de vardır Bürümcük, XV ve XIX. yy. arasında başta Bursa olmak üzere Bilecik, Alaşehir, Muğla, Denizli ve İstanbul’da dokunuyordu. Bursa’da yapılan bürümcükler, Avrupa’ya da ihraç ediliyordu. Pamuk ipek karışımı, mat çizgili bürümcük, XIX. yy.’ın ilk yarısında, Paris kadın modasında etkili olmuştu.

Bürümcüğün bazı türleri de başka ülkelerden özellikle Şam’dan ithal ediliyordu. Bürümcük esnek olması, kıvrımlar arasında kalan hava nedeniyle teri çabuk kurutması ve dayanıklılığı nedeniyle çok kullanılan bir kumaştı. Genellikle iç giyim eşyası yapımında kullanılır, yakası’ açılmadık denen gömlekler de bürümcükten yapılırdı. Bunun yanı sıra zıbın, peştamal, yorgan astarı vb. eşya yapımında da kullanılırdı, ipekli kumaşların giderek ortadan kalkmasıyla, bürümcük de çeşitli adlar verilen pamuklu kumaşlar arasına katılmıştır Kıvrak bükümlü pamuk ipliğinden dokunan ve daha sonra kaynatılarak yüzeyinin kıvamlanması sağlanan kumaşlara günümüzde de, “bürümcük” denmekle birlikte, bükülü” bez, buldan’ bezi, şile” bezi gibi çeşitli adlar da verilmektedir.