Erzurum’un Kültürel Özellikleri Nelerdir? Erzurum İlinin kültürel özellikleri, halk oyunları, halk müziği, giyim ve kuşamı, yöresel sözleri.
Erzurum’un Kültürel Özellikleri Hakkında Kısaca Bilgi
Halk müziği ve oyunları çok zengindir. Ezgiler uzun hava ve kırık hava biçimindedir. Konuları çeşitlidir. Başlıcaları aşk, doğa, gurbet, ağıtlar, ninniler, koçaklamalar, taşlamalar vb. dir. Kimi ovun ve türkülerde Azeri etkisi görülür.
Yörenin ünlü türküleri Erzurum Çarşı Pazar, Daldalan, Su Gelir Ark Uyanır. Değirmen Başında. Pasinli Güzel. Penceresi Yeşil Boya, Suda Balık, Kağızman’ın Harmanlan. Kağızman’a Ismarladım, Yüce Dağ Başında, Çayırın Çimenine, Çayıra Serdim Halı. Çarşıda Üzüm Kara. Habu Diyar vb.dir.
Çalınan müzik aletleri çok çeşitlidir. Başlıcaları divan, bağlama, tambura, cura, çöğür, davul zurna, ağaç kemane, deftir.
Geleneksel halk oyunlarının başında çok çeşitli şekillerde oynanan bar gelir. Bundan başka Daldalan, Tamzara,
Delloy, Koçeri, Köroglu Barı, Yayvan Barı. Nurey Barı. Uzundere Barı. Hançer Barı oynanan oyunların başında gelir.
Giyim-kuşamı: Geleneksel kadın giyiminde bindallı ve üçetek en çok kullanılan kıyafetlerdir. Üçetek şalvarla giyilir. Pamuklu ceket ve yelek üst giysilerdir. Bele şal kuşak sarılarak başa üzerinde altın dizin’ fes takılır.
Geleneksel erkek giyiminde başa beyaz keçeden külah, kaba kırmızı kumaştan düz yelek giyilip bele kuşak sarılır. Alta çok bol ayaklara doğru daralan şalvar giyilir.
Erzurum İlinde Kullanılan Yöresel Sözler, Atasözleri
- Yüz güzelliği evden hamama, Huy güzelliği Erzurum’dan Şam’a.
- Atımı beğenmeyenin eşeği olsa, Bana kel diyenin perçemi olsa.
- İt iti yer kemiğini yabana atmaz.
- Ayran bulamaz aşına, sohmalar sohar başına.
- Gahvelerim bişdi gel, Cezvelerim daşdı gel, İyi günüm dostları, Köti günüm geçdi gel.
- Gelin bülduğuni işler, gaynana da çılliğini dişler.
- Kedi ete gavuşamayınca, «püf ne kötü gohir» der.
- Kestane gabuğundan çıhmış, gabuğuna tükürir.
- Ne doğrarsın, ne basarsın, bir kepçe vurmada küsersin.
- Oyun bilmiyen giz demiş: Yerim daraşıh.
- Güzele gazan garası da yakışır.
- Çarşıda mum pahalı, körün neyine.
(zürbe : Sürü. bülduğuni! Bildiğini, gohir: Kokuyor, çıllik ? Eski, yırtık elbise, daraşıh: Daracık.)