Gördes halısı, Manisa’nın Gördes ilçesi ve çevresindeki el tezgâhlarında dokunan, genellikle küçük boyutlu, atkı ve çözgüsü yün, bazen de ipekten Gördes düğümüyle dokunmuş halı.
XVII. yy. sonlarına doğru kesin biçimini alan Gördes halıları dik tezgâhlarda, genellikle küçük boyutlarda dokunur. Nitelikli yünleri ve düzgün alınmış havlarıyla tanınan Gördes halılarında, kimi zaman ipek atkı ipliği de kullanılmıştır Bu örneklerde dm2’deki ilmek sayısı 1 000-3 000 arasında değişir.
Günümüzde ipek atkı ipliği kullanımı çok azalmıştır. Çok çeşitli desen ve motifin ince bir işçilikle düzenlendiği kompozisyonlardan kimisi günümüz Gördes halılarında da görülmektedir. Bunlardan özellikle dua nişi ile bunun altında ve üstünde yer alan iki dikdörtgen biçimli motif çok kullanılmaktadır Bordür ve dikdörtgenlerin çiçek, yaprak, stilize meyvelerle süslenmesi, ana desenlerden mihrapla dua nişini çevreleyen süslemeler de eski Gördes halılarından kalma bir gelenek olarak sürdürülmektedir.
Bordürlerdeki bir başka özellik, içleri çiçek desenleriyle bezeli çok sayıda küçük bantlardır. Halının ortasındaki mihrabın iki yanında çoğunlukla birer sütun bulunur. Bunlara marpuçlu Gördes denir Dua nişinin doruğunda ise gaz lambası ya da ibrik biçimli büyük bir çiçek demeti asılıdır ve niş dantel görünümlü ya da merdiven biçimli bir çerçeveyle sınırlıdır.
Gördes halılarının eski örneklerinde daha çok donuk renklerin kullanılmış olduğu görülür. Bu örneklerde niş gece mavisi, fildişi ya da seyrek olarak sönük yeşildir. XIX. yy.’dan başlayarak sönük renklerin yerini alan canlı renkler, günümüz Gördes halılarında da egemendir. Bunlarda niş kırmızı, açık mavi ya da yeşildir. Bordür ve halının öteki bölümlerindeki motifler ise sarı, portakal rengi, fildişi gibi renklerle belirginleştirilmiştir. Gördes halılarının fildişi zemin üzerine çift mihraplı olarak yapılanlarına kız Gördes denir. Bunlar sayıca azdır ve daha çok çeyizlik eşya olarak dokunur. Fildişi zemin üzerindeki desenler genellikle kırmızı ve mavidir. Gördes halılarının üzerindeki desenlere göre çubuklu, ibrikli gibi adlar verilen türleri de vardır.
Eski örneklerine göre bazı farklılıklar gösteren ve eskiye oranla kalitesinde düşüş görülen Gördes halılarının, geleneksel biçimiyle dokunması yolunda resmi ve özel kuruluşların önderliğinde çaba harcanmaktadır.
Gördes düğümü, halıcılıkta sağlamlığı nedeniyle en çok kullanılan ilme biçimlerinden biri. Anadolu’nun önemli halıcılık merkezlerinden Gördes’te dokunan halılarda bu ilme biçimi kullanıldığından Gördes düğümü adıyla anılır. Türk düğümü de denir. Gördes düğümü’nde halının tüylü yüzeyini oluşturacak renkli yün ipliklerinin bir ucu bir çözgü ipliğine, öteki ucu da yanındaki çözgü ipliğine önden arkaya doğru dolanır ve serbest uçlar üstten öne alınarak sıkıştırılır. Düğümlerin yönleri atkı ve çözgü ipliklerinin durumuna göre simetrik ya da sağa, sola eğimli olabilir. Bu ilme biçimi daha çok geometrik desenlere elverişlidir. Tüm Türk ve kafkas halılarında, bazı iran ve İngiliz halılarında da kullanılmıştır.