Halkbilimci (Folklor Araştırmacısının Özellikleri)

Folklorcuda Bulunması Gerekli Kişisel Nitelikler :

  • a) Folklorcu iyi bir gözlemcilik yeteneğine sahip olmalıdır.
  • b) Halkı, köylüyü söyletebilme, konuşturabilirse yeteneğine sahip bulunmalı, halkın psikolojisini iyi bilmelidir.
  • c) Ön yargılarla hareket edecek bir kişiliği bulunmamalıdır..
  • d) Halk içine karışmaktan zevk almalı, halkı sevmeli, halk sevgisine sahip olmalıdır.

Folklorcunun Çalışma Anında Dikkat Edeceği Bazı Hususlar :

  • a) Yapılacak inceleme ve araştırmalar, yerinde, halk içinde ve yaşantı sürdüğü sırada ele alınmalıdır.

Folklor olay ya da aracı doğal yaşantının bir parçası durumundayken incelenmelidir. Örneğin: Çiçeğin topraktan, ya da saksıdan çıkarıldıktan sonra değil, topraktayken, kendi bulunduğu çevrenin doğal etkileri altındayken, ye-rindeyken incelendiği gibi Folklor olayı da halk arasında, halk içinde ve yaşantı sürerken saptanıp değerlendirilmelidir.

  • b) Folklor incelemelerine başlamadan önce, inceleme yapılacak olan bölge ve konu üzerinde bilgiler edinilmeli, hazırlıklı bulunulmalıdır.
  • c) Soru sorma sırasında çok dikkatli bulunulmalı ve soru sorulacak kişiye onu bir takım yanlış yollara saptırmayacak biçimde sorular sorulmalıdır.

Örnek Bir Çalışma

Sizde ya da sizin köyde (……) var mı?
Sizde buna (……) mı derler?
biçimindeki sorular yanlıştır. Doğru olanları:
Sizde bunun adına ne derler?
Sizin köyde neler var?
biçimindeki sorulardır. Özellikle bu soru sorma konusu üzerinde önemle durulmalıdır.

d) Folklorcu bilgi alacağı kişileri de iyi seçebilme yeteneğine sahip bulunmalıdır. Gerektiğinde uzmanlık dallarıyle ilgili hususları önceden bilenlerden öğrenmelidir. Örneğin: Edebiyatla ya da masalla ilgili bir derleme yapılacağı zaman masal anlatacak kişinin niteliklerinin neler olacağı üzerinde önceden bilgileri bulunmalıdır. Nitekim masal derlenirken, masal söyleyecek kişilerin peltek konuşanlardan seçilmemesi, dişleri dökülmüş olmaması, konuşma diline hakim olması, mahallî şiveyi aşırı derecede kullanmamış olması gibi noktalar göz önünde bulundurulmalıdır. Mümkünse «Ocaktan Yetişme», «Masal Anası»ndan derleme yapılmalıdır. Masalı her yönüyle ve bir sanat havası içinde anlatan kadınlara «Masal Anası», masalları özel deyimleri ve özel şivesiyle anlatan masalcılara da «Ocaktan Yetişme» denir. Folklorcu bu hususlarda önceden hazırlıklı bulunmalıdır.