Hutbe: Cuma ve bayram namazlarında hatibin minderden yaptığı konuşma.
Cuma namazlarında hutbe okunması farz, bayram namazlarında ise sünnettir. Bu nedenle herhangi bir nedenle hutbesiz bayram namazı kılınabilirse de cuma namazı kılınamaz. Hutbe, cumada namazdan önce bayramlardaysa namazdan sonra okunur. Hutbe okuyana hatip ( Hatip Kimdir) hutbenin okunduğu yüksekçe yere minber denir.
Allah’ın adının anıldığı ve O’na saygının dile getirildiği sözcüklerle hutbenin farzı (rükün) gerçekleştirilmiş olursa da sünnete uygun bir hutbe iki bölümden oluşur: müezzin ezan okurken minbere çıkan hatip, ezandan sonra ayağa kalkarak cemaate yüzü dönük olarak birinci hutbeye başlar Bu bölümde Allah’a hamd, Hz. Muhammet’e salat ve selam ile Kuran’dan bir ya da birkaç ayet okur. Sonra, dinsel toplumsal, ahlaksal vb. herhangi bir konuda cemaati aydınlatıcı bir konuşma yapar.
Hutbede konuşmayı fazla uzatmamak, kişisel görüşlere değil, Kuran’a ve hadislere dayanmak gerekir. Birinci hutbenin bitiminden sonra kısa bir süre yerine oturan. hatip daha sonra ikinci hutbe için ayağa kalkar. Birinci hutbede olduğu gibi Allah’a hamd, Hz. Peygambere salat ve selamdan sonra ayetler ve dualar okur. Bu hutbenin de kısa tutulması, birinci hutbeye göre daha alçak sesle okunması sünnettir.