İntibah Yahut Sergüzeşt-i Ali Bey
Namık Kemal’in romanı (1876) Türk edebiyatında Batı romanı yolundaki ilk ürünlerdendir. Ancak yazar Batıdaki örnekler yanında, olay örgüsü, canlandırdığı kişiler, davranışlar vb. bakımlarından geleneksel edebiyattan da (örn. Hançerli Hanım hikâye-i garibesi, 1851) yararlanmıştır. Romanın kahramanı toy mirasyedi Ali Bey, Çamlıca’da gezerken gördüğü Mahpeyker adlı düşkün kadına gönlünü kaptırır, onunla buluşmaya sefahate ve içkiye başlar. Babadan kalan servetini tüketir, annesi üzüntüden ölür. Delikanlı günün birinde Mahpeyker’i evde bulamayınca şüphelenip ilişkisini keser. Öç almak için eski âşığını öldürtmek isteyen kadın bir tuzak kurar. Son anda her şeyi öğrenen Ali Bey Mahpeyker’i vurur, hapse atılır, altı ay sonra kederinden ölür.
Bütün yapıtlarında okuyucuyu ve genellikle toplumu düzeltme ve eğitme amacı güden yazar, burada, mirasyedi delikanlıların içkiye ve kadına kapılarak kendilerini yitirmelerini ibret verici bir biçimde hayali bir hikâyeden yola çıkarak anlatmak istemiş, sonunda da, ‘Son pişmanlık fayda vermez” atasözüyle, kıssadan hisse çıkarmıştır.
Romanın asıl adı, Son pişmanlık iken bu ad Maarifçe sakıncalı görüldüğü için değiştirilmiş ve İntibah (uyanış) yapılmıştır.