Kültürümüzde Gerdek Adetleri

Gelenlere düğün yemeği verilip tören sona erdikten sonra gelin, yanında yengelik görevini yapan kadın ve birkaç kişiyle gelin odasına getirilir. Yenge geline gerdek için gerekli bilgileri verir. Güveyi gerdeğe hazırlamak sağdıç’ın görevidir.

Erkekler yemekten sonra camiye giderek yatsı namazını kılar ve imamla birlikte topluca güveyi evine getirirler Burada imam dua eder ve güveye öğütler verir. Daha sonra damat gelin odasına doğru itilir. Bazı yörelerde ve esnaf düğünlerinde güvey gerdek odasına yumruklanarak sokulur. Güvey içeri girdiğinde gelin onu ayakta karşılar. Yenge gelinle güveyi el ele verir ve dualar edip iyi dileklerde bulunduktan sonra dışarı çıkıp şeker ve kahve getirir. Fincanları alıp tekrar dışarı çıkar ve içinde çeşitli yiyecekler bulunan tepsiyi odaya bırakıp çekilir. Bu sırada damat yengelik hakkı olarak yüklüce bir bahşiş verir Bundan sonra damat yere serili seccadede iki rekât hacet namazı kılar ve köşesine oturtmak üzere gelinin koluna girer, Bu sırada hangisi atik davranıp ötekinin ayağına basarsa onun sözünün geçeceğine inanılır.

Bazı yörelerde güvey gelinin yüzünü koltuk töreninde, bazılarındaysa gerdek gecesi açar Duvağı açtığında yüz görümlüğü denen küpe, kolye, yüzük vb. bir armağanı geline takar. Gelin bu sırada hiç konuşmaz. Konuşmasını sağlamak için damadın söyletmelik” denen armağanı vermesi gerekir. Gelin gerdekte bakire çıkarsa, damat pencereden silah atarak durumu çevreye haber verir. Bazı yörelerde bakire çıkmayan gelin ertesi gün bir eşeğe ters bindirilerek babasının evine gönderilir. Gelinin bakire çıkmaması kız evi İçin en büyük ayıplardan biridir.

Gerdek gecesinin sabahı güveyin akrabalarının ve kızın ailesinin görmesi için yenge tarafından kirli yatak çarşafı toplanır ve kayınvalide içine para atar. Bu para uğurlu sayıldığından kadınlarca kapışılır. Daha sonra gelinin kirli çamaşırı ya da çarşaf kızın annesine götürülerek müjde verilir ve yüz* aklığı denen bahşiş alınır.