Kültürün Özellikleri Nelerdir?


1) Kültür, insanlar arasındaki etkileşimden doğar ve gelişir. Bu bakımdan toplumsaldır ve her toplumun kendisine has bir kültürü vardır.

2) Kültür doğuştan gelmez. Toplumsal kalıtımla kuşaktan kuşağa aktarılan kültür, öğrenilen, eğitimle kazanılan bir şeydir.

3) Kültürün taşıyıcısı dildir. Bütün kültürel değerler, ancak bir ifade vasıtası olan dil aracılığıyla kazanılır ve yaşatılır.

4) Kültür, insanların biyolojik, psikolojik ve toplumsal ihtiyaçlarını karşılar ve tatmin eder. Kültürel kural ve kurumlar, başarısı denenmiş çözüm yollarıdır. Kültür elemanları, toplumun bireylerine tatmin ve hizmet sağlayarak var olabilirler.

5) Kültür değişir ve değişme, uyum yoluyla gerçekleşir. Toplumda şartların değişmesiyle, geleneksel çözüm yollarının sağladığı tatmin oranı azalır ve değişir; yeni ihtiyaçlar ortaya çıkar. O zaman, bu ihtiyaçları karşılayacak ve sorunları çözecek, deneme ve düzeltmeler yapılır. Böylece kurum ve kuruluşlara gidilir. Her kültür, kendi elemanlarıyla tutarlı bir uyum gösterir. Çok yavaş olarak meydana gelen değişmelerde, toplumsal kontrol önemli rol oynar.

Kültür fonksiyoneldir: Her kültürün bir işlevi vardır; bir grup insana nasıl davranmaları gerektiğini göstermeyi amaçlamaktadır.

Kültür toplumsaldır: İnsanoğlu kültürü meydana getirir; kültür insanların etkileşiminin bir sonucudur ve insan toplumuna özgüdür. Yani bu öğretiler, örgütlenmiş birliklerde, kümelerde ya da toplumlarda yaşanan insanlarca yaratılır ve ortaklaşa paylaşılır. Bir grubun üyeleri tarafından paylaşılan alışkanlıklar, kabul edilen davranış, tutum ve değerler o grubun kültürüdür,

Kültür belirleyicidir: Kültür sosyal davranış kurallarım belirler. Kültür çoğunlukla ideal kurallardan ve davranış örüntülerinden oluşur, ideal, olması gerekendir.

Kültür öğrenilir: Birey kültürü fiziksel kalıtım yoluyla ya da içgüdüsel bir şekilde değil, toplumun üyelerinden sosyal kalıtım aracılığıyla öğrenir. Kültür öğrenilip eğitimle kazanıldığından, öğretmenin kurallarına, yasalarına ve ilkelerine uygun olmak zorundadır. Örneğin beslenme, barınma, korunma ve üreme gibi biyolojik ihtiyaçlar pek çok toplumda benzerdir. Ancak bu ihtiyaçların karşılanma yolları toplumdan topluma farklılık gösterir. Bir Avrupalının yemek yeme alışkanlığı ile bir Asyalının yemek yeme alışkanlığı birbirinden farklı olmakla birlikte sonuçta her ikisi de beslenme ihtiyacını gidermektedir ve bu ihtiyacı gidermek için kullanılan araç-gereçler ve alışkanlıklar birbirinden oldukça farklıdır.

Kültür görelidir: Kültürel davranışlar ve uygulamalar yoruma açıktır. Bazı davranışlar bir kültürde kabul görürken, bir diğerinde görmeyebilir. Bir diğer ifade ile her toplumun kendine özgü bir kültürü vardır.

Kültür değerler bütünüdür: Kültür birtakım değerler sunmaktadır ve insanlara neyin doğru neyin yanlış olduğunu söylemektedir. Kültürel sistemin üyesi olan birey, kültürel değerlere uygun olan ve olmayan davranışları hemen tamr.

Kültür sembollere dayanır: Sembol, belirli bir dil ya da kültür içinde, bir başkasının yerine kullanılan sözlü ya da sözlü olmayabilir. Semboller çoğunlukla dile ait olmakla birlikte, bir ülkeyi temsil eden bayrak gibi semboller de vardır. Bütün toplumlarda evrensel olan inanç, dil, sanat, ekonomik faaliyetler ve benzeri öğeler çeşitli sembollere sahiptir. Her toplumun geliştirdiği semboller o toplum içinde anlam ifade eder ve işlerlik kazanır. Bununla birlikte belirli bir kültür içinde yaratılmış sembollerin özellikle inanç sistemiyle ilgili olanları evrensel hâle gelebilmektedir.

Kültür iletişimi kolaylaştırır: Kültür sözlü ve sözsüz iletişimi kolaylaştırır. Birçok davramş ve beceri öğrenilebilir. Ancak insan dışında diğer canlılar bu bilgilerini kendi yavrularına öğretemezler, insanın bu alandaki üstünlüğü ve biricikliği belki de bir dili konuşma yeteneğinden geliyor. Kültür insana özgüdür.

Kültür uyumlu ve dinamiktir: Kültür yeni koşullara ve çevrelere uyum sağlamak için sürekli değişmektedir. Değişim uyum yoluyla gerçekleşir. Kültür, toplumsal değişim ve gelişme şeklinde olabilir. Maddi öğeler daha hızlı değiştiğinden, kültürü oluşturan unsurların her birinin değişim hızı farklıdır. Ayrıca her toplumda kültürel değişim hızı birbirinden farklıdır. Doğal koşullar kültürel özellikleri belirleyecek kadar etkili ya da güçlü olmamalarına rağmen, kültürler zamanla doğal çevreye uyum gösterirler. Kültürler yayılma, ödünç alma öykünme vb. yollarla komşularına da benzerler. Bununla birlikte kültürel sistemi oluşturan bireylerin biyolojik ve psikolojik istek ve ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde uyum gösterirler.

Kültür tarihseldir ve süreklidir: Kültür binlerce yıl önce geliştirilmiştir, insanoğlunun var olmasıyla başlayan süreç içerisinde var olarak, geçmişten günümüze süregelmektedir. Eğer kültür bir kuşaktan diğerine geçiyorsa, yani sürekliyse, onun her kültürde ortak nedenleri ve sonuçları vardır. Kültür denilince akla önce töreler gelir. Çünkü kültürün sürekliliğini gelenek ve görenekler sağlar. Bu yüzden, kültürün yaradılışa uzanan dolaylı bir geçmişi vardır.

Kültür ihtiyaçları karşılar: Kültür bir toplumun bireylerini yönlendirerek ve rehberlik ederek hem fizyolojik hem de sosyal ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olur. Kültürel kurumlar ve ilkeler, başarısı denenmiş çözüm yollarıdır. Kültürel öğeler, toplumun üyelerine bir doyum veya hizmet sağlayarak var olabilirler. Kültür, bireylerin temel ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılar ve kültürün her öğesi bu fonksiyonu yerine getirdiği sürece var olmaya devam eder. Bireyin ihtiyaçlarına karşılık vermeyen bir kültür öğesinin kaybolması kuvvetle muhtemeldir.