Genel KültürMüzik

Türk Müziğinde Fasıl Nedir? Fasıl Ne Demek Anlamı

Türk müziğinde, aynı makamdan sözlü ve sözsüz yapıtların oluşturduğu toplu icra programı. Eskiden sarayda pa-dişahın önünde yapılan ve peşrevle kimi zaman da baş taksimle] başlayan asıllarda sırasıyla şu formlardan sözlü yapıtlar okunurdu: kâr, birinci beste, ikinci beste, ağırsemai, şarkılar, yürüksemai. Faslın sonunda sazsemaisi ya da oyun havası çalınırdı.

XIX. yy.ın ikinci yarısında, İstanbul’ da, günümüzdeki gazinoların ilk örnekleri görülmeye başladı. Buralardaki en önemli program, dönemin en ünlü sazende ve hanendelerinin katıldığı fasıllardı. Bu dönemde, şarkı formunun giderek tüm öteki sözlü formları geri plana itmesi sonucu, fasıllardan, beste ve semai formlarındaki yapıtlar yavaş yavaş çıkarıldı; fasıl, başında peşrev, arasında bir ya da iki taksim, sonunda sazsemaisi [ya da oyun havası] bulunan ve birbirlerine aranağmelerle bağlanan şarkılar dizisine dönüştü.